In dit digitale tijdperk van online voorwerpen, realtime, groeiende druk op marges, internationale betrekkingen, maar ook van duurzame ontwikkeling en bewustwording van de impact van bedrijven op het milieu en de maatschappij, is het moeilijk een uniek magazijn van de toekomst in te beelden. Er lijken zich echter al enkele mogelijkheden te openen voor de toekomst van de logistiek.
Een redelijke robotisering
Evenals vele andere bedrijfssectoren kan de logistiek zich niet onttrekken aan de trend om bepaalde taken te automatiseren. Maar de mate van mechanisering en robotisering van magazijnen varieert van de ene bedrijfssector op de andere en zelfs van de ene activiteit op de andere binnen hetzelfde bedrijf. Gelet op de investeringen die moeten worden gedaan, beginnen bedrijven pas aan een volledig automatiseringsproject als de kosten/voordeelverhouding (kwaliteit van de dienst, groei van productiviteit en concurrentievermogen, aanpassingsvermogen) dit volledig rechtvaardigen.
In de meeste gevallen beperken zij zich liever tot het automatiseren en ergonomischer maken van de werkpost, om de productiviteit te verhogen, de arbeid te verlichten (gedragen lasten, vervoer binnen het magazijn…) en om repetitieve taken en/of taken met weinig toegevoegde waarde te beperken voor de operators. Dankzij de ontwikkeling van de robotica (ofwel collaboratieve robotica) kunnen robotten en operators voortaan samenwerken: repetitieve en zware taken worden toevertrouwd aan de robotten, terwijl de operators taken verrichten met hoge toegevoegde waarde.
Verandering van vakgebieden binnen het magazijn
In tegenstelling tot sommige zeer pessimistische redeneringen zullen de banen in de logistiek niet allemaal worden geschrapt door de invoer van robotten. Allereerst omdat vele taken in een magazijn nog niet mogelijk zijn zonder tussenkomst van de mens. Vervolgens omdat de logistiek voortaan op wereldniveau moet worden gedacht: daar waar de bedrijven van westerse landen hun processen willen automatiseren om concurrerend te blijven en in opkomende landen waar de arbeid minder kost en waar de processen nog steeds handmatig worden uitgevoerd. Als laatste omdat de digitale oplossingen en geavanceerde technologieën, die steeds meer worden geïntegreerd in de magazijnen, in de smaak zouden moeten vallen bij de jongere generaties en voor een soort tweede opleving van de logistiekberoepen zouden moeten zorgen, die momenteel leiden aan een slecht imago.
Online magazijnen, intelligente gebouwen en smart data
De magazijnen, in hun hoedanigheid van industriële gebouwen waarin vele vaste en mobiele infrastructuren zijn gehuisvest, zullen niet ontkomen aan intelligentiedata en kunstmatige intelligentie. Het enorme volume van de data geproduceerd door online – hardware en software – apparaten in het magazijn (heftrucks, rekken, transportbanden, energiesensoren, drones…) is nog in grote mate onderbenut. Men kan er gerust vanuit gaan dat de nieuwe technologische platformen van morgen in staat zullen zijn deze data te verwerken, analyseren en gebruiken, om oplossingen aan te dragen voor predictief onderhoud, dynamische middelentoewijzing, correctie van incidenten en optimalisering van de processen door automatisch aanleren (machine learning) enz.
Ook zullen de magazijnen steeds meer online en in realtime functioneren met de buitenwereld en hun ecosysteem (andere opslagplaatsen, magazijnen, transporteurs enz.). Deze trend, die al is begonnen, zal zich verder voortzetten om de spreiding van de lasten en de voorraden te verbeteren voor alle kanalen en om de beschikbaarheid en de levering van de producten te optimaliseren met een vermindering van de bedrijfskosten en van de koolstofvoetafdruk in de logistieke keten.
Magazijnen in dienst van de handel en zijn toekomstige ontwikkeling
Het is niet uitgesloten dat 3D-printers de organisatie van de logistieke keten zullen verstoren met een productie volgens vraag, just-in-time, en een kleinere afstand tussen fabrieken en magazijnen om de voorraad, het vervoer, de energieafdruk en de aanverwante kosten te verminderen.
In elk geval zullen de magazijnen van de toekomst niet eenzelfde uniek en universeel model volgen. Een luxe merk zal zijn magazijn niet op dezelfde wijze beheren als een e-commerce gigant. Een plaatselijk levensmiddelenbedrijf zal niet gebruik maken van dezelfde logistieke processen als een industrieel leverancier van wereldniveau.
Het magazijn van de toekomst zal vast en zeker intelligent zijn. Maar het zal ook diensten blijven leveren aan de handel. Zijn toekomst is dus afhankelijk van de ontwikkeling en de vraag van de klanten en van consumptiegewoonten. Kunnen we deze vraagstukken dan echt anticiperen voor de komende tien of meer jaren? De groeiende interesse voor verantwoord consumeren en milieuproblemen zal zeker van groot belang zijn en gevolgen hebben voor de logistiekbedrijven en magazijnen van morgen…